Podczas wykładu przedstawiona będzie działalność przedsiębiorstwa SpaceX - firmy założonej przez miliardera Elona Muska, która jest obecnie czołowym graczem w wyścigu o podbój Marsa. Będzie to pretekst do dyskusji o trwającym już ponad pół wieku podboju kosmosu, podczas której pojawi się wiele ciekawostek i wiedzy z dziedziny astronomii powplatanych w łatwą w odbiorze, angażującą rozmowę. Podczas zajęć przewidziane są pokazy ułatwiające zrozumienie przez ich uczestników omawianych zagadnień.
Wykład ilustrowany pokazami.
Osoba prowadząca: mgr Adam Spyra
Wykłady wyjazdowe
Wykłady prowadzone na terenie szkoły oddalonej od Warszawy o maksymalnie 100 km. Poruszają zarówno współczesne problemy fizyki jak i rozszerzają podstawę programową z fizyki. Są przygotowane w formie prezentacji multimedialnych, często z wykorzystaniem prostych pokazów. Mogą być przeprowadzone zarówno w pojedynczych klasach jak i dla większej grupy uczniów na przykład na sali gimnastycznej.
Kliknij na tytuł zajęć, by dowiedzieć się o nich więcej.
Kliknij na tytuł zajęć, by dowiedzieć się o nich więcej.
SpaceX - firma wystrzelona w kosmos, czyli kiedy polecimy na Marsa?
Nie bój się Rentgena - MAKS. 32 UCZNIÓW
Odkrycie przez Roentgena w 1895 roku promieniowania X, stało się początkiem historii rozwoju współczesnych metod obrazowania wnętrza ludzkiego ciała. Wysokoenergetyczne promieniowanie elektromagnetyczne ma dużą zdolność przenikania przez obiekty, w których zostaje też częściowo pochłaniane. Dzięki temu można przy pomocy promieni Roentgena zobaczyć, co znajduje się w ciele pacjenta, bez konieczności operacji chirurgicznej. Efektem ubocznym wykonania prześwietlenia mogą być jednak uszkodzenia w komórkach znajdujących się na drodze wiązki, spowodowane jonizacją atomów. Podczas wykładu zapoznamy się z działaniem lampy rentgenowskiej, sposobem powstawania obrazu oraz różnymi zjawiskami fizycznymi towarzyszącymi prześwietleniu promieniami Roentgena.
Wykład ilustrowany pokazami.
Prowadzący: dr Józef Ginter.
Czy światło można złapać? O optyce na różne sposoby.
Wykład z pokazami. Zajęcia zaczniemy od wprowadzenia w zagadnienia z dziedziny optyki geometrycznej. Wspólnie przeprowadzimy kilka doświadczeń z optyki, które pozwolą zilustrować w prosty sposób rodzaje światła, rozchodzenie się światła w różnych materiałach i metody obrazowania. Zbadamy czym różni się światło diody od światła żarówki, świeczki i słońca. Pokażę jak zbudować własne spektrometry. Ponadto sprawdzimy, czy promienie światła rzeczywiście rozchodzą się po liniach prostych, a kiedy zupełnie nas zaskakują w interferometrach. Rozszerzymy też te zagadnienia o metody holograficzne i metody zapisu informacji na płytach CD. Zbadamy zjawisko odbicia światła od zwierciadeł i zastanowimy się czy można zrobić pułapkę na fotony. Zajęcia zakończymy omówieniem najnowszych trendów w optyce (uwzględniając eksperymenty, za które przyznano nagrody Nobla w optyce – np. szczypce optyczne) i wstępem do optyki kwantowej (uwzględniając pułapkowanie światła w mikro-strukturach i kryształach fotonicznych). Osoba prowadząca: Dr hab. Barbara Piętka.
Kawalerka o kształcie trójwymiarowej sfery: jedno czy dwupokojowa?
Postaram się wprowadzić jedną z najprostszych trójwymiarowych figur która nie daje się przedstawiać w naszej trójwymiarowej przestrzeni w postaci bryły: nazywa się ona 3-sfera. Celem wykładu jest pokazanie intelektualnych trudności, jakim osoba musi stawić czoło, żeby wyobrazić sobie taki egzotyczny obiekt; szczególny akcent będzie postawiony na różnicę między "algebraicznym” i "geometrycznym” podejściem: jedna jest prosta, ale nic nie widać - druga jest bardziej wizualna, ale nie nadaje się do obliczeń. Narzędzie analogii będzie grało kluczową rolę. Zastosowania do teorii kosmologicznych będą też omawiane. Wykład przeprowadzany przy tablicy. Osoba prowadząca: dr Giovanni Moreno
Promieniowanie elektromagnetyczne - czym jest i czy powinniśmy się go bać?
Zapoznanie z pojęciem promieniowania elektromagnetycznego, jego właściwościami, rodzajami i możliwościami jego wykorzystywania w nauce, życiu codziennym, przemyśle, medycynie itp. Omówienie zarówno korzyści wynikających z istnienia promieniowania elektromagnetycznego jak i zagrożeń jakie może ze sobą nieść oraz sposoby ochrony. Zapoznanie z przyrządami wykorzystującymi różne rodzaje promieniowania elektromagmetycznego. Pokazy, dzięki którym możemy „zobaczyć” promieniowania elektromagnetyczne np. z wykorzystaniem pryzmatu.
Wykład ilustrowany pokazami. Osoba prowadząca: mgr Karolina Stachurska
Electricity: On everything, everywhere.
: Electricity makes the world around us function on the clock, and yet we usually know so little of it. On this discussion, we will talk about our everyday interactions with electricity, and how to safely conduct them. What are the wires hanging on the street? How does a phone charger works? Can you touch an electrical outlet? What happens when you lick a battery? Why should you keep your computer dry? Starting with a brief overview of the technological advances done in the past century, we will go through concepts of energy generation, transmission, storage and how it can be used to transfer and process information. Content will be further tailored depending on the previous knowledge of the audience on the topic.
Paradoksy Szczególnej Teorii Względności – czarownica na miotle
Wykład poświęcony jest wyjaśnieniu tak zwanego „paradoksu czarownicy na miotle” w ramach Szczególnej Teorii Względności. Paradoks ten związany jest ze zjawiskiem kontrakcji odległości. Posługując się przykładami z książki „The Martian” Andy Weir’a i filmu powstałego na jej podstawie wprowadzam podstawowe postulaty Szczególnej Teorii Względności, omawiam relatywistyczne prawo dodawania prędkości i wprowadzam pojęcie linii świata i dylatacji czasu i kontrakcji odległości. Następnie wyjaśniam zjawisko względności równoczesności i wynikający z tego zjawiska pozorny paradoks czarownicy na miotle. Wykład może stanowić kontynuację wykładu o paradoksie bliźniąt, ale może też być przedstawiany w wersji samodzielnej. Osoba prowadząca: Dr hab. Katarzyna Grabowska
Paradoksy Szczególnej Teorii Względności – bliźniaki w kosmosie
Wykład poświęcony jest wyjaśnieniu tak zwanego „paradoksu bliźniąt” w ramach Szczególnej Teorii Względności. Posługując się przykładami z książki „The Martian” Andy Weir’a i filmu powstałego na jej podstawie wprowadzam podstawowe postulaty Szczególnej Teorii Względności, omawiam relatywistyczne prawo dodawania prędkości i wprowadzam pojęcie linii świata i dylatacji czasu. Następnie wyjaśniam „paradoks bliźniąt” pokazując jak czas własny zależy od trajektorii czasoprzestrzennej. Osoba prowadząca: Dr hab. Katarzyna Grabowska
Prawo Archimedesa wokół nas
Wykład z pokazami. Mogłoby się wydawać, że o prawach fizycznych odkrytych w starożytności nie warto rozmawiać, bo pewnie straciły już swoją wartość. To stwierdzenie w żadnej mierze nie dotyczy prawa Archimedesa, które nie zestarzało się ani trochę. Wchodząc do basenu z wodą, jeziora, czy rzeki, każdy z nas łatwo stwierdzi, że działa na niego siła wyporu skierowana przeciwnie do siły ciężkości, dzięki której możemy pływać, nie opadając od razu na dno. To dzięki niej możemy pływać na statkach i łódkach po wodzie. Co trzeba wiedzieć konstruując łódkę czy statek? Trzeba wiedzieć, że wartość siły wyporu jest równa ciężarowi cieczy wypartej, przez zanurzony w niej obiekt. Pokażemy to na wykładzie przy użyciu prostych przyrządów. Podczas zajęć zastanowimy się dlaczego podczas słonecznego dnia chłodna bryza wieje od morza, a wieczorem kierunek wiatru się zmienia. To tylko niektóre z zagadnień związanych z prawem Archimedesa, które poruszymy na zajęciach. Osoba prowadząca: Prof. Andrzej Wysmołek.
Elektryczność wokół nas
Wykład z pokazami. Celem tego wykładu jest pokazanie, że zjawiska elektryczne zachodzące w przyrodzie, takie jak np. błyskawica, można wyjaśnić nie uciekając się do magii, ale korzystając z praw fizyki. Nasze rozważania, zaczniemy od zadania prostych pytań. Na czym polega elektryzowanie ciał? Jakimi sposobami możemy tego dokonać? Przekonamy się, że rzeczywiście istnieją dwa rodzaje ładunków (dodatnie i ujemne). Elektryzując ciała, czy to przez dotyk, czy to przez indukcję nie wytwarzamy dodatkowych ładunków, ale jedynie je przemieszczamy. Procesami tymi rządzi zasada zachowania ładunku. Jeśli ładunki poruszają się powstaje prąd elektryczny. Zastanowimy się, jakie warunki trzeba spełnić, aby w danym ośrodku mógł płynąć prąd elektryczny? Okazuje się, że może on płynąć nie tylko w metalach, ale również w cieczach, gazach, a nawet w szkle, które zwykle bardzo słabym przewodnikiem (jest izolatorem). Jakie mogą być skutki z przepływu prądu elektrycznego? Czy mogą być groźne dla człowieka? Jak zjawiska elektryczne wykorzystuje w życiu codziennym człowiek, a jak np. węgorz elektryczny? Osoba prowadząca: Prof. Andrzej Wysmołek.
Magnetyzm wokół nas
Wykład z pokazami. Zjawiska magnetyczne interesowały ludzi od zamierzchłych czasów. Wynalezienie kompasu zapoczątkowało erę odkryć geograficznych. Pole magnetyczne Ziemi chroni nas przed zgubnymi skutkami wiatru słonecznego. Warto wiedzieć, że pole magnetyczne Ziemi zmieniało się na przestrzeni milionów lat. Skąd to wiemy? Jak można wytwarzać pole magnetyczne? Jakie pole wytwarza prąd elektryczny płynący w przewodniku? Czy woda może lewitować w polu magnetycznym? Na te i inne pytania odpowiemy na wykładzie ilustrowanym pokazami. Osoba prowadząca: Prof. Andrzej Wysmołek.
Zjawiska optyczne wokół nas
Wykład z pokazami. Światło od zarania dziejów interesowało ludzi. Pewnie każdy z nas zastanawiał się dlaczego tęcza jest kolorowa, dlaczego niebo jest niebieskie, a słońce o zachodzie jest czerwone? Czy nasze oczy zdolne są dostrzec coś więcej niż światło widzialne?
Podczas wykładu podejmiemy próbę odpowiedzi na te i inne pytania związane ze światłem. Zaczniemy od zjawiska rozszczepienia i załamania światła i przekonamy się, że oprócz światła widzialnego istnieje światło podczerwone i ultrafioletowe. Sprawdzimy na czym polega zjawisko całkowitego wewnętrznego odbicia i skąd się bierze fatamorgana. Sprawdzimy jak działa soczewka i spróbujemy wyjaśnić dlaczego pod wodą, bez okularów widzimy „rozmyte” obrazy. Chociaż nasze oczy nie są czułe na światło ultrafioletowe, to możemy wykryć jego obecność badając świecenie różnych substancji pod jego wpływem. Zjawisko to znajduje zastosowanie w testowaniu prawdziwości banknotów, czy też zabezpieczaniu dokumentów. Ultrafiolet jest jednak niebezpieczny dla naszej skóry – dlatego idąc na plażę należy stosować kremy z filtrem. Osoba prowadząca: Prof. Andrzej Wysmołek.